W dniu 20 kwietnia 2023 r. Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, ustawy o obligacjach, ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw[1], które to zmiany wpływają na regulację dotyczącą fundacji rodzinnej.
Celem tych zmian jest wyeliminowanie możliwości wykorzystania fundacji rodzinnej do obejścia regulacji prawa podatkowego.
Trzecia grupa beneficjentów
Dotychczas Ustawa o fundacji rodzinnej przewidywała zwolnienie z podatku PIT w przypadku wypłacania świadczeń przez fundację rodzinną na rzecz osób z tzw. grupy zerowej oraz podatek PIT w stawce 15% w przypadku wypłacania świadczeń na rzecz osób spoza tej grupy. Wprowadzone zmiany przewidują powstanie dodatkowej, trzeciej grupy beneficjentów, do których zaliczać się będą osoby z I i II grupy podatkowej – dalsza rodzina fundatora, czyli przykładowo: synowa, ojczym, teściowie czy rodzeństwo rodziców. Przy wypłacaniu świadczeń na rzecz takich osób stawka podatku PIT wynosić będzie 10%.
Ukryte zyski
Zmiany wprowadzają katalog czynności, które mają zostać potraktowane jako „ukryte zyski” i zostać opodatkowane w analogiczny sposób jak świadczenia dla beneficjentów czy fundatora – podatkiem CIT w stawce 15%. Będą mogły to być m.in. wydatki związane z pożyczkami udzielonymi fundacji rodzinnej np. przez beneficjenta.
Możliwość utraty prawa do zwolnienia z CIT
Zmiany wprowadzają również możliwość utraty prawa do zwolnienia z podatku CIT przez fundację rodzinną w organizacji, która nie zostanie zgłoszona do rejestru fundacji rodzinnych w terminie sześciu miesięcy od dnia jej powstania albo od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego odmawiającego jej zarejestrowania.
Estoński CIT
Kolejna zmiana dotyczy osób fizycznych będących fundatorami lub beneficjentami, które w przeciwieństwie do pierwotnego założenia będą mogły być równocześnie wspólnikami w spółkach opodatkowanych estońskim CIT oraz fundatorami lub beneficjentami w fundacji rodzinnej. Nie zmienią się jednak przepisy przewidujące, że fundacja rodzinna nie może zostać wspólnikiem spółki, która podlega reżimowi estońskiego CIT.
Wyłączenia ze zwolnienia CIT
Wskutek wprowadzonych zmian fundacja rodzinna nie będzie mogła skorzystać ze zwolnienia podatkowego w odniesieniu do przychodów jakie osiągnie z najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem lub podmiotów powiązanych z fundacją rodzinną.
Nowe przepisy dotyczące ustawy o fundacji rodzinnej wejdą w życie tego samego dnia, co ta ustawa, czyli 22 maja 2023 r.
***
Autorem wpisu jest radca prawny Maria Czaińska oraz Eryk Jarota.
[1] https://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/2992_u.htm