W dniu 13.10.2019 r. zaczął działać Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (dalej jako: „Rejestr”). Oznacza to nowe obowiązki dla większości spółek handlowych w zakresie zgłaszania danych o beneficjentach rzeczywistych, a jednocześnie powszechną możliwość zapoznania się z tymi danymi, które są publiczne i jawne.
Kim jest beneficjent rzeczywisty?
Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1) Ustawy[1] za beneficjentów rzeczywistych uznaje się osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę. Są to również osoby fizyczne w imieniu których nawiązywane są stosunki gospodarcze lub prowadzona jest transakcja okazjonalna. W stosunku do spółki za beneficjenta rzeczywistego może być uznany wspólnik bądź akcjonariusz posiadający 25 % udziałów lub akcji lub liczby głosów w organie stanowiącym. W określonych przypadkach może to też być osoba zajmująca stanowisko kierownicze.
Kto musi ujawniać beneficjentów rzeczywistych?
Zgodnie z Ustawą, do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji są obowiązane spółki jawne, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjne z wyłączeniem spółek publicznych. Od 1.3.2020 r. do zgłaszania informacji będą również zobowiązane proste spółki akcyjne.
Jakie dane będą udostępniane w Rejestrze?
Spółki będą zobowiązane do przekazywania do Rejestru identyfikujących je danych takich jak: firma, forma organizacji, siedziba, numer KRS i numer NIP. Z kolei w odniesieniu do beneficjentów rzeczywistych, obowiązkowe będzie zgłoszenie danych w postaci imienia i nazwiska takiej osoby, obywatelstwa, państwa zamieszkania, numeru PESEL lub w przypadku jego braku – daty urodzenia, informacji o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.
Obowiązek przekazywania danych do Rejestru w imieniu spółek spoczywa na osobach uprawnionych do jej reprezentacji. Oprócz zgłaszania do Rejestru stosownych informacji istnieje również obowiązek aktualizacji danych w rejestrze w terminie siedmiu dni od ich zmiany. Zgłoszenia dokonuje się nieodpłatnie za pomocą formularza elektronicznego. Zgłoszenie opatruje się podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP oraz zawiera oświadczenie osoby dokonującej zgłoszenia do Rejestru o prawdziwości zgłaszanych informacji.
Kiedy należy przekazać dane do Rejestru?
Termin na przekazanie informacji wynosi 7 dni od dnia wpisu spółki do Krajowego Rejestru Sądowego (termin ten dotyczy spółek wpisanych do KRS po 13.10.2019 r.). Do tego terminu nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy. Dla spółek, które do KRS zostały wpisane przed 13.10.2019 r., termin na zgłoszenie tych danych wynosi 6 miesięcy od dnia utworzenia Rejestru, tj. do 13.04.2020 r. Za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia informacji w terminie, może zostać na spółki nałożona kara pieniężna w wysokości do 1 miliona zł.
Zgłoszenia można dokonywać na stronie https://www.podatki.gov.pl/crbr/.
[1] Podstawą prawną utworzenia Rejestru jest ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2018 poz. 723 ze zm., dalej: „Ustawa”).
