W dniu 7.2.2020 r. weszła w życie kolejna część nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego uchwalonej w dniu 4.7.2019 r. Tym razem zmieniają się regulacje dotyczące elektronicznego postępowania upominawczego („EPU”).
Istotne zmiany
Do istotnych nowości w ramach tego trybu należą:
- wyłączenie możliwości wydania nakazu zapłaty w przypadku, gdy powód dochodzi roszczenia innego niż pieniężne oraz gdy doręczenie pozwanemu nakazu zapłaty miałoby nastąpić poza granicami kraju;
- zachowanie tzw. fikcji doręczenia i nieobowiązywanie „doręczenia komorniczego”;
- uznanie nakazu zapłaty za skutecznie doręczony w razie podwójnej awizacji, jeśli zostanie on wysłany na adres ujawniony w rejestrze PESEL;
- obligatoryjne umorzenie postępowania: (i) w razie stwierdzenia przez sąd braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, (ii) jeżeli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że nie można go doręczyć pozwanemu w kraju, (iii) skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwanego;
- jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu EPU, powód wniesie pozew o to samo roszczenie, ale w postępowaniu innym niż EPU, skutki prawne związane z wytoczeniem powództwa nastąpją z dniem wniesienia pozwu w EPU; dodać należy, że na żądanie stron sąd, rozpoznając sprawę, uwzględni koszty poniesione przez strony w EPU;
- w razie umorzenia postępowania każda ze stron ponosić będzie koszty procesu związane ze swym udziałem w sprawie.
Okiem praktyka
Zmiana w zakresie doręczenia nakazu zapłaty na adres ujawniony w rejestrze PESEL nie sprzyja dłużnikom, który mieszkają pod innym adresem. Często zdarzają się sytuacje, w których dana osoba zapomni lub zbagatelizuje kwestię aktualizacji swojego adresu w tym rejestrze. Oznacza to, że nakaz zapłaty może uprawomocnić się bardzo szybko i łatwo, a dłużnik dowie się o nim dopiero na etapie egzekucji, straciwszy uprzednio szansę na wniesienie sprzeciwu.
Wątpliwości budzi też kwestia kosztów procesu. Wydaje się, że reguła określona w ustawie nowelizującej znajdzie zastosowanie niezależnie od podstawy umorzenia postępowania, z zastrzeżeniem sytuacji przewidzianych w przepisach szczególnych (np. umorzenia postępowania z powodu cofnięcia pozwu).
