Sejm przyjął nowelizację Kodeksu karnego przewidującą wprowadzenie do polskiego systemu prawnego szeregu rozwiązań mających na celu wzmocnienie prewencji w zakresie korzystania przez sprawców niektórych przestępstw z majątku zdobytego na drodze przestępczej oraz pozbawienia ich możliwości czerpania benefitów z bezprawnej działalności. Realizacji tego celu ma służyć przede wszystkim wykorzystanie konstrukcji tzw. konfiskaty rozszerzonej.
Dotychczasowe regulacje na gruncie prawa karnego ograniczały możliwość orzeczenia przepadku do przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa, tj. takich, które zostały wprost uzyskane z przestępstwa, za pomocą przestępstwa, wytworzone w drodze przestępstwa lub stanowiły uzyskaną z niego korzyść. Przyjęty zaś przez Sejm projekt ustawy koncentruje się na mechanizmie zespołu domniemań prawnych, których skutkiem jest przerzucenie tzw. ciężaru dowodu, polegającego na konieczności wykazania legalnego pochodzenia mienia zagrożonego przepadkiem, na oskarżonego lub inną osobę dysponującą tym mieniem.
Pod warunkiem bowiem wydania wyroku skazującego za korzyść uzyskaną z popełnienia przestępstwa (m.in. w przypadku popełnienia czynów zabronionych w ramach zorganizowanej grupy przestępczej lub uczynienia z przestępstwa stałego źródła dochodów albo popełnienia przestępstwa o określonym ciężarze gatunkowym), w świetle proponowanych zmian uważane będzie mienie, które (i) sprawca objął we władanie lub (ii) do którego uzyskał jakikolwiek tytuł w ciągu 5 lat przed popełnieniem przestępstwa do chwili wydania nieprawomocnego wyroku, chyba że sprawca lub inna zainteresowana osoba przedstawi dowód przeciwny.
Tym samym, brzmienie przepisów przewidzianych w nowelizacji otwiera w sposób znaczący możliwości „sięgnięcia” do majątku osób trzecich. Projekt nie wyłączył z zakresu przedmiotowego owej konfiskaty niestanowiącego własności sprawcy przedsiębiorstwa osoby fizycznej albo jego równowartości, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, pod warunkiem, że jego właściciel chciał, aby przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści albo przewidując taką możliwość, na to się godził.
Nowym rozwiązaniem jest również dodatkowy sposób zabezpieczania wykonania orzeczeń w drodze ustanawiania przymusowego zarządu przedsiębiorstwa oraz wyznaczania zarządcy. Postanowienie w tym przedmiocie w toku postępowania przygotowawczego miałby wydawać prokurator, przy czym podlegałoby ono również zatwierdzeniu przez sąd.
