W dniu 08.09.2016 r. wejdzie w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1311). Zmiany obejmują m.in. wprowadzenie dwóch form czynności prawnych: dokumentowej i elektronicznej w Kodeksie cywilnym oraz instytucji licytacji elektronicznej w Kodeksie postępowania cywilnego.
Nowe formy czynności prawnych i definicja dokumentu w KC
Zgodnie z nowymi przepisami zachowanie dokumentowej formy czynności prawnej będzie wymagało złożenia oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie, przy czym dokument będzie rozumiany jako nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Wprowadzenie nowej definicji dokumentu oznacza odejście od dotychczasowego, formalnego rozumienia tego pojęcia. W świetle nowych przepisów za dokument będzie można bowiem uznać m.in. wydruki wiadomości SMS czy wiadomości przesyłanych przy pomocy aplikacji mobilnych.
Zachowanie elektronicznej formy czynności prawnej będzie natomiast wymagało złożenia oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenia go bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Co istotne ustawodawca zrównał tę formę oświadczenia woli z oświadczeniem złożonym w formie pisemnej pod warunkiem, że ustawa lub czynność prawna nie zastrzega inaczej.
Dotychczas nieznane przepisom Kodeksu cywilnego formy czynności prawnych, które obok formy pisemnej pojawią się wraz z nowelizacją, rozszerzą możliwość dowodzenia przez strony postępowań sądowych, że dana czynność miała miejsce. Szerokie rozumienie dokumentu pozwoli natomiast na wykorzystywanie w procesie nowych technologii, umożliwiających zapisywanie informacji bez użycia papieru.
Wprowadzenie instytucji licytacji elektronicznej w postępowaniu egzekucyjnym
Ponadto nowe przepisy wprowadzają instytucję licytacji elektronicznej w postępowaniu egzekucyjnym. Licytacje te odbywać się będą przy wykorzystaniu strony internetowej Krajowej Rady Komorniczej: www.licytacje.komornik.pl. Oznacza to, że po wejściu w życie nowych przepisów będzie można uczestniczyć w licytacjach elektronicznych praktycznie z każdego, dowolnie wybranego miejsca. Wszystkie związane z licytacją czynności będą odbywały się wyłącznie w systemie informatycznym. Czas trwania licytacji przewidziano na co najmniej 7 dni, a jej rozpoczęcie i zakończenie będzie przypadać w godzinach urzędowania właściwego sądu. Warunkiem przeprowadzenia licytacji elektronicznej będzie jednak uprzednie złożenie wniosku o przeprowadzenie takiej licytacji przez co najmniej jednego wierzyciela. W celu zabezpieczenia zajętej ruchomości przed ewentualnymi działaniami dłużnika, komornik zobowiązany będzie do powierzenia jej innej niż dłużnik osobie, złożenia do depozytu sądowego lub oddania na przechowanie właściwej instytucji. Regulacja ta budzi jednak pewne wątpliwości związane z kosztami wskazanych czynności, które potencjalnie mogą zmniejszyć zainteresowanie wierzycieli nową instytucją.
Wprowadzenie instytucji licytacji elektronicznej należy oceniać pozytywnie, ponieważ niewątpliwie skorzystanie z niej przyczyni się do usprawnienia postępowania egzekucyjnego, a także zwiększy jego efektywność – szczególnie w przypadku licytacji przedmiotów o większej wartości, gdyż potencjalnie większe grono licytantów, zwiększy prawdopodobieństwo uzyskania za przedmiot licytacji wyższej ceny.
