W dniu 4.7.2019 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Ustawa ma na celu poprawę płynności finansowej przedsiębiorców, która jest ściśle związana z problemem tzw. zatorów płatniczych, czyli nieterminowym wywiązywaniem się z odroczonych płatności. Negatywny wpływ na płynność finansową ma również wyznaczanie zbyt długich terminów płatności.
W związku z powyższym, ustawodawca na mocy ww. ustawy postanowił wprowadzić pewne zmiany, przede wszystkim do ustawy z dnia 8.3.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, której ma zostać nadana nazwa „o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych”.
Najważniejsze propozycje zmian obejmują m.in.:
- skrócenie terminu zapłaty w transakcjach, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny do 30 dni, bez możliwości wydłużenia (wyjątkiem są podmioty lecznicze, dla których pozostanie termin 60-dniowy);
- wprowadzenie maksymalnego 60-dniowego terminu zapłaty, pod rygorem nieważności zapisu umownego przewidującego dłuższy termin, w transakcjach, w których wierzycielem jest mikroprzedsiębiorca, mały przedsiębiorca lub średni przedsiębiorca, a dłużnikiem duży przedsiębiorca;
- wprowadzenie możliwości odstąpienia przez wierzyciela od umowy lub jej wypowiedzenia, gdy termin zapłaty ustalony w umowie jest rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela i przekracza 120 dni od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku;
- podwyższenie odsetek ustawowych za opóźnienia o 2 punkty procentowe w odniesieniu do podmiotów niebędących podmiotem leczniczym;
- zróżnicowanie wysokości rekompensaty za koszty odzyskiwania należności (z obecnej kwoty 40 euro do kwoty 100 euro) w zależności od wartości świadczenia;
- zobowiązanie niektórych przedsiębiorców (grup kapitałowych oraz podatników, których przychód przekracza rocznie 50 mln euro) do przekazywania Ministrowi Finansów corocznego sprawozdania o stosowanych terminach zapłaty.
Oczekiwanym efektem omawianej nowelizacji jest poprawa sytuacji wierzycieli, w szczególności tych, którzy zawierają transakcje z podmiotami większymi od siebie (silniejszymi) oraz z podmiotami publicznymi.
Aktualnie ustawa została przekazana do Senatu. Nowe przepisy mogą wejść w życie już 1.1.2020 r.