Krajowy Rejestr Zadłużonych – co warto o nim wiedzieć?

1 grudnia 2021 r. ruszył Krajowy Rejestr Zadłużonych, a jednocześnie to dzień w którym do historii przechodzi Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne znane z Tarczy 4.0., będące hitem 2020 i 2021 roku. Również z tą datą weszły w życie przepisy nowelizujące Prawo upadłościowe i Prawo restrukturyzacyjne, znacząco zmieniające istniejące w polskim porządku prawnym postępowanie o zatwierdzenie układu. W pierwszej kolejności przyjrzymy się Krajowemu Rejestrowi Zadłużonych i sprawdzimy co warto o nim wiedzieć, gdzie go znaleźć, kto może z niego skorzystać i jakie dane są w nim prezentowane?

Czym jest KRZ?

Krajowy Rejestr Zadłużonych („KRZ”) to rejestr prowadzony na podstawie ustawy z dnia 6.12.2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych[1]. Zastępuje on Rejestr Dłużników Niewypłacalnych prowadzony na podstawie przepisów ustawy z dnia 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym[2], jak również Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości, który de facto nigdy nie powstał.

KRZ został stworzony w odpowiedzi na obowiązek wynikający z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20.5.2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego („Rozporządzenie”), gdzie przewidziano, że każde z Państw Członkowskich jest zobowiązane do ustanowienia i prowadzenia co najmniej jednego rejestru, w którym ogłasza się informacje o postępowaniach upadłościowych. Zakres informacji publikowanych w KRZ jest jednak szerszy i obejmuje m.in. informacje zamieszczane dotychczas w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych. KRZ jest rejestrem jawnym i bezpłatnym. Każdy ma prawo zapoznać się z danymi ujawnionymi w Rejestrze oraz danymi objętymi treścią obwieszczeń.

Portale KRZ

W ramach KRZ możemy skorzystać z 4 dedykowanych portali:

1. Portalu Publicznego – w którym każdy może bezpłatnie i bez konieczności zakładania konta przejrzeć obwieszczenia oraz wyszukać m.in. informacje o prowadzonych wobec osób i podmiotów postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych, wykaz doradców restrukturyzacyjnych czy przeglądać informacje nt. składników masy upadłości;
2. Portalu Użytkownika Zarejestrowanego – w którym po zarejestrowaniu można składać wnioski i pisma procesowe w postępowaniach restrukturyzacyjnych, upadłościowych oraz postępowaniach w sprawie orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, można przeglądać akta tych postępowań oraz odbierać korespondencję związaną z tymi postępowaniami;
3. Rejestru dla Organów Administracji Publicznej – przeznaczonego dla organów zobowiązanych do zamieszczania w KRZ określonych informacji o osobach i podmiotach;
4. Portalu Użytkowników Branżowych – dedykowanego syndykom, nadzorcom i zarządcom wykonującym czynności w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych.

Jakie informacje znajdziemy w KRZ?

W jawnej części KRZ, przeznaczonej dla wszystkich użytkowników i niewymagającej zakładania konta w serwisie, znajdziemy informacje o:

1)       osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których są albo były prowadzone postępowania:

• restrukturyzacyjne w rozumieniu Prawa Restrukturyzacyjnego[3] oraz o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli w rozumieniu art. 491²⁵ Prawa Upadłościowego[4],
• upadłościowe lub wtórne postępowania upadłościowe,
• zakończone prawomocnym orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na mocy art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego,
• w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego;

2)       wspólnikach osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, jeżeli ogłoszono upadłość spółki, wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe wobec spółki lub oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki na podstawie art. 13 ust. 1 lub 2 Prawa upadłościowego;

3)       osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego, lub sąd z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, albo umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez naczelnika urzędu skarbowego albo dyrektora oddziału ZUS z uwagi na fakt, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;

4)       osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, a które zalegają ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.

KRZ a postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne

Krajowy Rejestr Zadłużonych poza funkcją stricte informacyjną, ma pełnić również charakter platformy do obsługi postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych.

Od 1 grudnia 2021 r. zgodnie ze znowelizowanymi przepisami prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego[5] wnioski oraz pisma w tych postępowaniach wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego z wykorzystaniem istniejących tam formularzy, dotyczy to m.in.: wniosków o ogłoszenie upadłości, wniosków restrukturyzacyjnych czy zgłoszeń wierzytelności. Głosowanie nad układem i zbieranie głosów wierzycieli również będzie odbywało się przy wykorzystaniu systemu. Orzeczenia wydawane przez sądy również będą sporządzane i doręczane w systemie teleinformatycznym. Z obowiązku wnoszenia pism w postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych przez KRZ będą zwolnione określone ustawowo grupy podmiotów[6].

W ramach portalu będzie można również przeglądać akta prowadzonych postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych (po uprzednim zalogowaniu do Portalu Użytkownika Zarejestrowanego). W publicznie dostępnej części KRZ dokonywane będą obwieszczenia, które dotychczas były realizowane za pośrednictwem Monitora Sądowego i Gospodarczego.

Warto zaznaczyć, że postępowania niezakończone przed 1 grudnia 2021 r. (czyli takie w których przed tym dniem złożono wniosek o ogłoszenie upadłości czy wniosek restrukturyzacyjny) będą prowadzone według dotychczasowych, analogowych, zasad i nie będą wprowadzane do systemu teleinformatycznego. Zgodnie z przepisami, spaw dotychczasowych nie będzie wprowadzało się do KRZ[7], zatem na chwilę obecną nie ma w Rejestrze zbyt wielu danych.

Gdzie znaleźć Krajowy Rejestr Zadłużonych?

Krajowy Rejestr Zadłużonych funkcjonuje w ramach Portalu Rejestrów Sądowych dostępnego pod adresem prs.ms.gov.pl. Tam znajduje się zakładka, po której naciśnięciu jesteśmy przekierowywani wprost do platformy Krajowego Rejestru Zadłużonych. Bezpośredni link do Krajowego Rejestru Zadłużonych to: krz.ms.gov.pl.

Filmy instruktażowe

Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało na stronie https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/filmy-instruktazowe filmy instruktażowe, które pomogą w założeniu konta na portalu KRZ, a także korzystaniu z innych funkcjonalności. Polecamy zapoznanie się z tymi materiałami szczególnie osobom zajmującym się zawodowo doradztwem w sprawach upadłościowych i restrukturyzacyjnych, w tym doradcom restrukturyzacyjnym, syndykom, zarządcom i nadzorcom.

Zachęcamy do odwiedzenia platformy Krajowego Rejestru Zadłużonych i skorzystanie z jej funkcji. W następnym wpisie przybliżymy Państwu zmiany w przepisach prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii postępowania o zatwierdzenie układu.

***

Autorem wpisu jest aplikant radcowski Łukasz Lipski, Associate w Kancelarii RKKW.

[1] Dz. U. z 2021 r., poz. 1909.

[2] Dz. U. z 2021 r., poz. 112

[3] Ustawa z dnia 15.5.2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2021 r., poz. 1588).

[4] Ustawa z dnia 28.2.2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 1228).

[5] W szczególności na podstawie art. 216a i n. Prawa Upadłościowego oraz art. 196a i n. Prawa Restrukturyzacyjnego.

[6] Zgodnie z art. 196b Prawa restrukturyzacyjnego: Wierzyciele, którym przysługują należności ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń z tytułu wynagrodzenia reprezentanta dłużnika lub wynagrodzenia osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem dłużnika, należności alimentacyjne oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, mogą wnosić pisma procesowe oraz dokumenty z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Podobne regulacje zostały zawarte w art. 216aa Prawa Upadłościowego.

[7] Art. 30 i 31 ustawy o KRZ.