W dniu 1.1.2017 r. weszły w życie dwie ustawy z dnia 16.12.2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym oraz przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym.
Ministerstwo Skarbu Państwa przeszło w stan likwidacji, a dziesiątki ustaw uległy zmianie, w tym m.in. Kodeks postępowania cywilnego, Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji, Kodeks spółek handlowych, Ustawa o gospodarce komunalnej i wiele innych. Istotnie zmieniły się cele zarządu mieniem Skarbu Państwa, organy do tego powołane oraz sposoby, jakimi będą one realizowały swoje uprawnienia.
Nowe przepisy regulują wykonywanie praw z akcji należących do Skarbu Państwa i wprowadzają w tym zakresie istotne zmiany. Przez to mocno oddziałują na sytuację spółek z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych (oraz spółek od nich zależnych). Najważniejsze ze zmian w tym zakresie dotyczą:
1) powierzenia Prezesowi Rady Ministrów koordynacji i realizacji uprawnień z akcji należących do Skarbu Państwa (z możliwością delegowania części uprawnień na innych ministrów z uwzględnieniem ich właściwości oraz przedmiotu działalności spółek),
2) sposobu wykonywania uprawnień z akcji oraz upoważnienia Prezesa Rady Ministrów do określenia nowych zasad nadzoru właścicielskiego oraz dobrych praktyk, którymi będzie kierował się Skarb Państwa, jako akcjonariusz,
3) powiązania celów wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa z polityką gospodarczą państwa, wyłączenia możliwości zbycia akcji Skarbu Państwa w 24 spółkach wymienionych w ustawie,
4) ustanowienia nowych wymogów dotyczących kwalifikacji kandydatów do rad nadzorczych wskazywanych przez Skarb Państwa oraz kandydatów do zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych (oraz, docelowo, spółek od nich zależnych),
5) ustanowienia obowiązków, mających na celu wprowadzenie w spółkach, w których akcjonariuszem jest Skarb Państwa lub państwowa osoba prawna (oraz, docelowo, spółkach od nich zależnych), zmian statutu lub umowy spółki dotyczących m.in.:
- wymogu zgody zgromadzenia lub rady nadzorczej na rozporządzanie niektórymi aktywami trwałymi oraz zawieranie określonych umów, jak np. o usługi prawne, marketingowe, PR oraz doradztwa związanego z zarządzaniem,
- wymogu przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego na członka zarządu oraz określenia zasad tego postępowania
6) ustanowienia nowego ciała opiniodawczego – Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, w którego gestii znalazło się m.in. opiniowanie kandydatów na członków organów nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych (oraz, docelowo, spółek od nich zależnych) a także, w niektórych przypadkach, opiniowanie kandydatów na członków zarządów.
Dla spółek, w których akcjonariuszem jest Skarb Państwa lub państwowa osoba prawna (oraz, docelowo, dla spółek od nich zależnych) nowe przepisy oznaczają obowiązek wprowadzenia zmian statutów (umów spółek) oraz, w konsekwencji tego, także regulaminów rad nadzorczych, zarządów oraz zgromadzeń. Zmiany powinny objąć m.in. proces wyłaniania nowych członków organów oraz zasady gospodarowania mieniem.
Zakres zmian jest szeroki i istotnie wpływa na sytuację spółek z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz spółek od nich zależnych. Dlatego ich wprowadzenie powinno być przemyślane, należycie przygotowane i dostosowane do specyfiki spółki.
Więcej informacji na temat omawianej ustawy znajdą Państwo także w wywiadach z autorem niniejszego wpisu, które zostały opublikowane w serwisie biznesalert.pl oraz na łamach Gazety Giełdy i Inwestorów Parkiet.
Zapraszam także do wysłuchania wcześniejszego wywiadu udzielonego na ten temat Polskiemu Radiu.
