Zgodnie z opublikowanym w listopadzie ubiegłego roku projektem nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego (dalej jako: „KPC”) oraz niektórych innych ustaw, planowana jest zmiana modelu procedowania w sprawach gospodarczych. Ustawodawca zamierza przywrócić ten rodzaj postępowania jako postępowanie odrębne w KPC. Ma to na celu usprawnienie postępowań, a jednocześnie nałożenie na podmioty profesjonalne szczególnych wymagań związanych z prowadzeniem spraw przed sądem. Proponowana regulacja wprowadza w tym zakresie pewne nowe, nieznane dotychczas w procedurze cywilnej, mechanizmy.
Odrębności formalne od zwykłego postępowania
Nowością zakładaną przez projekt ma być obowiązek podawania obok adresu stron do korespondencji, także adresów e-mail, które mają służyć szybszej komunikacji sądu ze stronami (projektowany art. 47980 KPC). Istotne jest również, że strona w pierwszym piśmie procesowym będzie zobowiązana do złożenia oświadczenia, że wszystkie twierdzenia i dowody powołała, co będzie wymogiem dodatkowym wymogiem formalnym. W przypadku braku złożenia oświadczenia, sąd wezwie stronę do powołania wszelkich twierdzeń i dowodów w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem utraty prawa ich powoływania na dalszym etapie sprawy (projektowany art. 47982 KPC).
Odrębności w postępowaniu dowodowym
Projekt zakłada wprowadzenie prymatu dowodu z dokumentu. Zgodnie z proponowaną regulacją, czynność strony, w szczególności oświadczenie woli lub wiedzy, z którą prawo łączy nabycie, utratę lub zmianę uprawnienia strony w zakresie stosunku prawnego, będzie mogła być wykazana tylko za pomocą dokumentu, chyba że strona wykaże, że nie może go przedłożyć z przyczyn niezależnych od niej (projektowany art. 47987 § 2 KPC). Ponadto dopuszczalność dowodów z zeznań świadków będzie możliwa jedynie w braku innych środków dowodowych lub wtedy, kiedy po wyczerpaniu przedstawionych dowodów, niewyjaśnione zostały fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (projektowany art. 47987 § 1 KPC). Nowym i ciekawym rozwiązaniem ma być też umowa dowodowa, mocą której strony będą mogły wyłączyć określone dowody w jednej lub kilku sprawach (projektowany art. 47986 KPC).
Sankcjonowanie uchylania się od polubownego rozwiązania sporu
W przypadku, kiedy z materiału zgromadzonego w sprawie wynikać będzie, że strona zaniechała próby polubownego rozstrzygnięcia sporu, uchylała się od niej lub uczestniczyła w niej w złej wierze, co stało się przyczyną zbędnego wniesienia pozwu lub wadliwego określenia przedmiotu sprawy, sąd będzie mógł obciążyć tą stronę kosztami procesu niezależnie od wyniku postępowania (projektowany art. 47988 KPC).
Wyrok tytułem zabezpieczenia
Dodatkowo trzeba wskazać, że wyrok w sprawie gospodarczej ma być zrównany z tytułem zabezpieczenia przed jego uprawomocnieniem, zatem będzie miał taki status jak nieprawomocny nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (projektowany art. 47988 KPC).
Ponadto projekt zakłada przeniesienie przepisów dotyczących zakresu spraw gospodarczych do ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych, z jednoczesnym uchyleniem ustawy o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych.
Zachęcamy do zapoznania się z projektem ustawy wraz z uzasadnieniem zamieszczonym na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
