1 grudnia 2015 r. wpłynął do Sejmu rządowy projekt Ustawy o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten ma na celu w głównej mierze implementację do krajowego systemu prawnego norm wynikających z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/50/UE z dnia 22 października 2013 r. zwanej dyrektywą o przejrzystości (Dyrektywa Transparency), której zadaniem było zwiększenie transparentności funkcjonowania rynku kapitałowego oraz bezpieczeństwa obrotu giełdowego. Podstawowym środkiem osiągnięcia wskazanych zamierzeń okazało się m.in. podwyższenie kar finansowych za nienależyte wykonywanie obowiązków informacyjnych przez emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym oraz ich menedżerów.
Maksymalne sankcje pieniężne przewidziane w projekcie ustawy przybierają są – szczególnie na polskie warunki – bardzo wysokie. Aktualnie obowiązujące przepisy krajowe pozwalają nałożyć na emitenta karę w wysokości nie większej niż 1 mln zł za każde naruszenie obowiązków informacyjnych. Wedle postanowień zawartych w projekcie pułap wspomnianej sankcji podwyższony został do kwoty 40 mln zł albo równowartości 5% całkowitego rocznego przychodu wskazanego w ostatnim zbadanym rocznym sprawozdaniu finansowym, jeżeli byłaby to wartość wyższa. W tym kontekście trzeba odnotować, że blisko jedna czwarta emitentów notowanych na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW posiada rynkową kapitalizację poniżej 40 mln zł.
Projekt ustawy nowelizującej przewiduje również podwyższenie wysokości kar nakładanych potencjalnie na członków zarządów emitentów w przypadku rażącego naruszenia przez spółkę obowiązków informacyjnych. Dotychczas maksymalna możliwa do zastosowania w tym przypadku przez KNF sankcja wynosiła 100 tys. zł – przepisy zawarte w procedowanym przez Sejm projekcie przewidują jej podwyższenie do kwoty 8 mln zł.
Absolutnym novum ma być możliwość karania – nie tylko członków zarządu ale także – członków rad nadzorczych za rażące uchybienia w wykonywaniu przez emitentów obowiązków informacyjnych. Sankcja w tym przypadku będzie wynosiła maksymalnie 8 mln zł. W obecnej praktyce członkowie rad nadzorczych mają ograniczone możliwości realnego wpływu w tym zakresie. Jest on znacznie mniejszy niż w przypadku zarządu spółki, zaś potencjalna kara ma już wymiar identyczny. W mojej ocenie niezbędne stanie się dostosowanie sposobu pracy rad nadzorczych, szczególnie komitetów audytowych, do nowych regulacji i wyposażenie tych ciał w instrumenty zapewniające realny nadzór nad tą materią. Nie wykluczam także w niektórych przypadkach zasadności delegowania wybranych członków rad do indywidualnego bieżącego nadzoru nad prawidłowością wykonywania obowiązków informacyjnych przez spółki, analizy ew. korespondencji z KNF etc. Godną rozważenia inicjatywą Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych jest opracowanie przez spółki tzw. Indywidualnych Standardów Raportowania (ISR), co w szczególności pozwoli na bardziej efektywne zarządzanie tym obszarem.
